Illustration

Να μάθεις να λες "όχι"

Ξέρω είναι δύσκολο να πετάξεις από πάνω σου την ταμπέλα του “βολικού παιδιού”, αυτού που έχει μάθει να μην ξεβολεύει τους άλλους, να μην χαλάει χατίρια, να μην συγκρούεται. Έχεις μάθει να συμμορφώνεσαι με τα θέλω των άλλων, να κάνεις αυτό που θεωρείται αποδεκτό. Φαινομενικά κερδίζεις την ηρεμία σου αποφεύγοντας τις εντάσεις, στην πραγματικότητα όμως στερείς από τον εαυτό σου την ελευθερία να επιλέγει. Θέτεις συνειδητά ή ασυνείδητα τα δικά σου θέλω σε δεύτερη μοίρα αποδεχόμενος επιθυμίες και πεποιθήσεις άλλων. Βαδίζεις σε διαδρομές που δεν έχεις χαράξει εσύ ο ίδιος, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεσαι να απολαύσεις τις στιγμές, γιατί δεν είναι αυτές που πραγματικά επιθυμείς.
Αν αναρωτηθείς τι είναι αυτό που σε εμποδίζει να πεις όχι, ίσως και να συναντήσεις έναν παλιό φόβο απόρριψης. Θυμήσου την πρώτη φορά που διαφώνησες σθεναρά με κάτι εκφράζοντας ανοιχτά την άποψή σου με ένα ξεκάθαρο “όχι”. Αν έχει συμβεί, θα βρεις την απάντηση στα γεγονότα, που έλαβαν χώρα μετά από αυτό το όχι. Είναι η αντίδραση του περιβάλλοντος, που πολλές φορές μας βάζει σε καλούπια, που κάποτε μας ήταν χρήσιμα. Μα αυτά τα καλούπια, όσο περνάει ο καιρός, μας περιορίζουν μειώνοντας τις εναλλακτικές μας, στερώντας μας την ελευθερία και την απόλαυση.
Ο Μπουκάι στην ιστορία του “Ο αλυσιδεμένος ελέφαντας” περιγράφει αυτά ακριβώς τα καλούπια, τα οποία μας απομακρύνουν από την εξερεύνηση των θέλω και των ικανοτήτων μας. Ακριβώς όπως ο ελέφαντας, αυτό το υπερδύναμο ζώο, συγκρατείται από ένα μικρό πάσσαλο, επειδή κάποτε δεν μπορούσε να τον μετακινήσει, έτσι και εμείς οι άνθρωποι μένουμε παγιδευμένοι σε έναν ψευδή εαυτό, που αναπτύξαμε κάποτε, για να επιβιώσουμε.
Μα για να μπορέσουμε να απελευθερωθούμε από αυτά τα καλούπια, χρειάζεται πρώτα να αποκτήσουμε επίγνωση της κατάστασης και της επιθυμίας μας και έπειτα να δοκιμάσουμε να δράσουμε έξω από αυτά απολαμβάνοντας τις εναλλακτικές μας. Και αυτή η εξερεύνηση μπορεί να ξεκινήσει με μία μόνο λέξη: “όχι”.
Μυρτώ Φραγκάτου, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια