Είμαστε πλέον πιο εξοικειωμένοι με την διαδικασία του πένθους για αυτό που υπήρξε. Εκεί αφηνόμαστε ίσως πιο εύκολα στην διαδρομή των δακρύων, όπως την περιγράφει μεστά ο Μπουκάυ στο ομώνυμο βιβλίο του.
Τι γίνεται όμως με το “αόρατο” πένθος για το ανείπωτο, για το ανεκπλήρωτο; Πώς γίνεται θα αναρωτηθεί κανείς να πενθήσουμε για κάτι, που δεν υπήρξε ποτέ; Και όμως κάτι πρέπει να υπήρξε. Υπήρξε το όνειρο, υπήρξε η προσδοκία. Επιτρέπεται άραγε να θρηνήσει κανείς για αυτό που δεν συνέβη ποτέ; Κι όμως, μοιάζει να ακολουθεί τα βήματα του πένθους η επεξεργασία του χαμένου ονείρου. Γιατί αυτό έχει χαθεί, αυτό είναι που καλούμαστε να αφήσουμε πίσω.
Η προσκόλληση σε αυτό το όνειρο με την ελπίδα ότι κάποτε μπορεί να συμβεί ακόμη και όταν όλα τα σημάδια μαρτυρούν το αντίθετο, δεν μοιάζει άραγε με την διαδικασία της άρνησης, που είναι και το πρώτο στάδιο της επεξεργασίας του πένθους;
Αποκλείεται να μην συμβεί λες, αποκλείεται να πέθανε η ελπίδα. Μα όσο βαδίζεις, αρχίζεις να συνειδητοποιείς ότι αυτό που διακαώς επιθυμούσες και περίμενες, δεν θα έρθει. Και τότε αρχίζεις να θυμώνεις. Άλλοτε τα βάζεις με τον εαυτό σου, επειδή δεν προσπάθησες αρκετά. Άλλοτε θυμώνεις με τους άλλους, που δεν σε στήριξαν όσο πιστεύεις ότι θα χρειαζόταν. Θυμώνεις με εκείνους που τα κατάφεραν.
Έπειτα, έρχεται η διαπραγμάτευση. Αναρωτιέσαι τι θα μπορούσες ή μπορείς να κάνεις διαφορετικά. Μία συνεχής ροή από “μήπως αν” που σε κρατούν καθηλωμένο σε έναν ανεκπλήρωτο στόχο, μία επιθυμία που δεν έλαβε σάρκα και οστά. Σταδιακά, βλέπεις ότι κανένα ¨μήπως αν” δεν σε φέρνει πιο κοντά στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Όσο μένεις εγκλωβισμένος στις στάχτες ενός χαμένου ονείρου, χάνεις ευκαιρίες για να δημιουργήσεις νέα, διαφορετικά όνειρα.
Κάποια στιγμή θα έρθει η ώρα της θλίψης, όπου πλέον αρχίζεις να συνειδητοποιείς την πραγματικότητα του εδώ και τώρα. Αισθάνεσαι ότι αυτή η θλίψη θα διαρκέσει για πάντα. Μα τώρα είναι η στιγμή να την μοιραστείς με τους κοντινούς ανθρώπους. Εκείνους που γνωρίζεις ότι θα σε καταλάβουν, δεν θα θρέψουν φρούδες ελπίδες, δεν θα σε κατηγορήσουν που δεν προσπάθησες αρκετά, δεν θα ψάχνουν θύτες και θύματα. Απλά θα σταθούν εκεί να αγκαλιάσουν το θρήνο σου για αυτό που δεν έγινε ποτέ μέρος της πραγματικότητάς σου, της πραγματικότητας που ονειρεύτηκες. Είναι πια η ώρα να θρηνήσεις για το όνειρο, που δεν ζωντάνεψε ποτέ και να το αποχαιρετήσεις. Ήρθε η ώρα να το αποδεχτείς και να το αφήσεις να φύγει.
Αφήνοντας πίσω τα χαμένα όνειρα, μπορείς πλέον να στρέψεις το βλέμμα σου προς νέες διαδρομές, που δεν μπορούσες ως τώρα να διακρίνεις καθαρά όσο έμενες παγιδευμένος στην ματαίωση.
Πορεύεσαι έτσι προς τον δρόμο της ανάπτυξης, όπου μπορείς και διατηρείς την ικανότητά σου να επιθυμείς χωρίς να μένεις φυλακισμένος σε αυτή σου την επιθυμία. Με αυτό τον τρόπο μπορείς πλέον να αποδεχτείς ότι ο δρόμος σου δεν θα περάσει από όσα ονειρεύτηκες, μπορεί όμως να σε βγάλει κάπου αλλού, που δεν έχεις καν φανταστεί ποτέ ως τώρα.
Πηγή:
Ο δρόμος των δακρύων, Χ. Μπουκάυ