Η Alice Miller στο βιβλίο της “For our own good” αναφέρει ότι πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από ενοχές επειδή δεν μπόρεσαν να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες των γονιών τους. Αυτό που αγνοούσαν όμως τότε, όπως όλα τα παιδιά, είναι ότι κανένα παιδί δεν έχει την υποχρέωση να ικανοποιεί τις γονεϊκές ανάγκες.
Σύμφωνα με την ίδια συγγραφέα όποιος έχει γίνει γονιός και είναι ειλικρινής με τον εαυτό του έχει βιώσει την δυσκολία να αποδεχτεί το παιδί του στην ολότητά του, να αποδεχτεί δηλαδή τα ελαττώματά του και τις ιδιαιτερότητές του.
Με γνώμονα αυτή την δυσκολία δεν είναι λίγοι εκείνοι που βαδίζουν στον δρόμο των προσδοκιών με την ενδόμυχη ελπίδα να αλλάξουν το παιδί τους με βάση τα δικά τους πρότυπα, που συχνά προέρχονται από την δική τους ιστορία.
Τα παιδιά από την άλλη πλευρά δεν έχουν στην διάθεση τους την γνώση και την ικανότητα να αξιολογήσουν αυτές τις προσδοκίες, οπότε και τις αποδέχονται ως έχει, ακόμη και αν η συμπεριφορά τους δηλώνει το αντίθετο.
Μεγαλώνοντας τα παιδιά αυτά ως ενήλικες κουβαλούν αυτές τις ενοχές και στο παρόν έχοντας την αίσθηση ότι δεν αξίζουν, εφόσον δεν ακολούθησαν τις γονεϊκές προσδοκίες, αναζητώντας ακόμη την γονεϊκή επιβράβευση είτε απευθείας από τους γονείς τους ή από άλλους ανθρώπους.
Η έλλειψη της αποδοχής και της επιβεβαίωσης της ύπαρξης τους στην ολότητά της έχει ως αποτέλεσμα να δυσκολεύονται και οι ίδιοι να αποδεχτούν τον εαυτό τους εφόσον έχουν καταφύγει από πολύ νωρίς στην δημιουργία ενός ψευδούς εαυτού, που θα είναι αποδεκτός από τους άλλους.
Ίσως έχει συμβεί και σε σένα.
Διαιωνίζεις αυτή την εσωτερική πια διαμάχη ανάμεσα σε αυτό που είσαι πραγματικά και σε αυτό που θα έπρεπε να είσαι είτε πιέζοντας τον εαυτό σου να κατακτήσει τους στόχους που σου είχαν τεθεί, είτε επαναστατώντας σε μία ατέρμονη προσπάθεια να διαφοροποιηθείς από εκείνους που όριζαν κάποτε το πλαίσιο στο οποίο κλήθηκες να υπάρξεις.
Αυτό όμως που δεν γνωρίζεις είναι ότι επαναστατείς προς αυτή την εικόνα, την οποία έχουν ορίσει άλλοι για εσένα από πολύ νωρίς ως σημείο αναφοράς.
Αν ήταν αυταρχικοί, εσύ ακολουθείς τον δρόμο της διαλλακτικότητας. Θύμωναν με το παραμικρό; Ορκίζεσαι στην υπομονή. Τους θεωρείς συμβατικούς; Επιλέγεις τον ακριβώς αντίθετο δρόμο. Ορίζεις έτσι την ύπαρξη σου με βάση αυτό που δεν αντέχεις χωρίς να εστιάσεις σε αυτό που επιθυμείς.
Μα αυτό που δεν έχεις συνειδητοποιήσει είναι ότι έχεις οπλιστεί με τα όπλα, που εκείνοι έκρυβαν καλά. Και εκεί που νομίζεις ότι νίκησες, ανακαλύπτεις ότι έγινες ο καθρέφτης όσων τους λείπουν. Εν τέλει τα κατάφερες: έγινες το ακριβώς αντίθετο τους. Ένας αλλιώτικος αντικατοπτρισμός τους.
Όρισες την ταυτότητα και την ύπαρξη σου με γνώμονα τα δικά τους πρέπει προσπαθώντας να μη γίνεις αυτό που ήθελαν ή να μην γίνεις σαν εκείνους χωρίς να κοιτάξεις μέσα σου να δεις ποιος είσαι, χωρίς να νοιαστείς για αυτό που πραγματικά εσύ ήθελες.
Είναι πια καιρός να αναλάβεις την ευθύνη της δικής σου ύπαρξης και να αναρωτηθείς αν η ζωή σου είναι αυτό που εσύ ονειρευόσουν, να συναντήσεις το εσωτερικό σου παιδί και να θυμηθείς πως ήταν, τι του άρεσε, τι το δυσκόλευε, τι ονειρευόταν, ποιες ήταν οι δυνατότητες και οι αδυναμίες του.
Έπειτα θα έρθει το δύσκολο μα όμορφο έργο της αποδοχής. Να αποδεχτείς τον εαυτό σου στο τότε, όπως ακριβώς ήταν, και να παραδεχτείς ότι με τα τότε δεδομένα είσαι η καλύτερη δυνατή εκδοχή του εαυτού σου. Έπειτα μπορείς πια να επιλέξεις το πως θα είσαι στο τώρα.
Μυρτώ Φραγκάτου, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια