Νιώθεις ότι απέτυχες και ετοιμάζεσαι να τα παρατήσεις. Μα σκέψου αλήθεια τι θα γινόταν αν οι μεγαλύτεροι εφευρέτες του κόσμου απογοητεύονταν με την πρώτη αποτυχία; Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο κόσμος μας θα είχε λάβει τελείως διαφορετική πορεία.
Ο Thomas Edison είχε δηλώσει “δεν απέτυχα, απλά βρήκα χίλιους τρόπους που δεν δουλεύουν”.
Μία μη επιτυχημένη προσπάθεια, σε ό,τι και να αφορά, μπορεί να έχει διττή ερμηνεία: ως αποτυχία με τερματισμό των περαιτέρω προσπαθειών (τέλος) ή ως ένα εμπειρικό μάθημα ζωής (ενδιάμεσος σταθμός), που θα συμβάλλει θετικά στις επόμενες προσπάθειες, οπότε και στην επίτευξη του τελικού στόχου.
Αν επιλέξεις την πρώτη ερμηνεία, εκείνη του τέλους, είναι πολύ πιθανόν είτε να σταματήσεις τις προσπάθειες είτε να τις συνεχίσεις με μειωμένη εμπιστοσύνη στις ικανότητές σου πράττοντας ασυνείδητα με τέτοιο τρόπο, ώστε να σαμποτάρεις την ίδια σου την προσπάθεια είτε μέσω ελλιπούς προετοιμασίας είτε μέσω του έντονου άγχους, που προκαλείται από τη σκέψη μιας πιθανής αποτυχίας σύμφωνα με την θεωρία της αυτοεκπληρούμενης προφητείας.
Για να επιλέξεις τη δεύτερη ερμηνεία, εκείνη του ενδιάμεσου σταθμού, αρκεί να σκεφτείς τι δεν πήγε καλά αναλύοντας βήμα προς βήμα τις ως τώρα κινήσεις σου, εστιάζοντας παράλληλα στο τι θα μπορούσες να είχες κάνει διαφορετικά, ώστε να προσαρμόσεις αντίστοιχα τις μελλοντικές σου ενέργειες.
Ας πάρουμε για παράδειγμα μία συνέντευξη για εργασία, για την οποία είχες αρχικά πολύ καλή διαίσθηση, μα κάποιες εβδομάδες αργότερα λαμβάνεις ένα email που σε ενημερώνει ότι δεν πήρες τη θέση. Αν το ερμηνεύσεις ως αποτυχία ή απόρριψη, θα χάσεις την ευκαιρία να μάθεις κάτι μέσα από αυτή την εμπειρία.
Αντιμετωπίζοντας το γεγονός όμως ως έναν ενδιάμεσο σταθμό μπορείς να επωφεληθείς της ευκαιρίας κάνοντας μία ειλικρινή αυτοκριτική για την υποψηφιότητά σου. Έπειτα, μπορείς να επικοινωνήσεις με την εταιρία και να ζητήσεις ανατροφοδότηση για τους λόγους της απόφασής τους. Οι πληροφορίες που θα έχεις αποκομίσει από αυτή την διαδικασία, είναι και εκείνες που θα καθορίσουν τις επόμενες ενέργειες σου. Η ίδια διαδικασία μπορεί να έχει εφαρμογή και σε περιπτώσεις λήξης μίας συνεργασίας.
Αυτό που χρειάζεται και στις δύο περιπτώσεις είναι να δώσεις χώρο στα συναισθήματα που θα αναδυθούν, όπως αυτά του θυμού ή της λύπης, επιχειρώντας παράλληλα να εστιάσεις στα γεγονότα.
Το πως όμως αντιμετωπίζουμε την αποτυχία ή την απόρριψη επηρεάζει και τις ανθρώπινες σχέσεις. Είναι σημαντικό να διερευνήσει κανείς τους λόγους, που έχουν συντελέσει προς την απομάκρυνση από ανθρώπους που ήταν άλλοτε σημαντικοί για τη ζωή του.
Η διερεύνηση αυτή σε καμία περίπτωση δεν αφορά στην απόδοση ευθυνών. Αντίθετα, η ικανότητα να πάρει κάποιος απόσταση από την κατάσταση και να προσπαθήσει να δει αντικειμενικά τα γεγονότα συμβάλλει σημαντικά στις μελλοντικές επιλογές του. Με αυτό τον τρόπο θα έχει μία πιο σαφή εικόνα τόσο του εαυτού του όσο και του άλλου, οπότε και της μεταξύ τους αλληλεπίδρασης.
Λέγεται ότι η αλήθεια βρίσκεται πάντα κάπου στην μέση, και είναι ακριβώς αυτός ο χώρος στο μεταξύ της σχέσης που οδηγεί σε τέτοιες συνθήκες ώστε η σχέση να οδηγηθεί σε ρήξη.
Η δεξιότητα της επίγνωσης και της ανθεκτικότητας είναι εκείνες που μας μαθαίνουν να προχωράμε μέσα στη βροχή χωρίς να περιμένουμε να κοπάσει για να ζήσουμε.
Μυρτώ Φραγκάτου, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια